VIÊM KHỚP

VIÊM KHỚP LÀ GÌ?

Viêm khớp là tình trạng viêm tại khớp, xảy ra ở một khớp hoặc nhiều khớp. Đây là một bệnh lý thường gặp, gây nhiều khó khăn trong sinh hoạt và lao động do đau đớn. Có khoảng 100 loại viêm khớp, trong đó có thể là bệnh viêm khớp đơn thuần hoặc viêm khớp có ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Hai loại viêm khớp thường gặp nhất là: viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp.

NGUYÊN NHÂN BỆNH VIÊM KHỚP

Bệnh viêm khớp bao gồm nhiều loại khác nhau, mỗi loại sẽ có nguyên nhân riêng tuy nhiên có thể chia thành hai nhóm nguyên nhân sau:

  • Các nguyên nhân tại khớp: thường gặp như viêm sụn, thoái hóa, bào mòn sụn khớp, nhiễm khuẩn tại khớp, chấn thương khớp…
  • Các nguyên nhân ngoài khớp: thường gặp do các rối loạn chuyển hóa (tăng acid uric trong bệnh gout), bất thường hệ thống miễn dịch gây tổn thương các thành phần trong khớp (bệnh viêm khớp dạng thấp) các tình trạng này làm ảnh hưởng tới hoạt động và cấu trúc của khớp từ đó gây viêm khớp.

TRIỆU CHỨNG BỆNH VIÊM KHỚP

Tùy thuộc vào vị trí khớp viêm và loại viêm khớp, các triệu chứng bệnh nhân thường gặp khi bị viêm khớp gồm:

  • Đau khớp, có thể đau khi vận động hoặc ngay cả khi không vận động hoặc đau tăng về đêm và sáng sớm
  • Hạn chế tầm vận động của khớp, hầu hết các trường hợp hạn chế có kèm theo đau tuy nhiên cũng có thể có hạn chế đơn thuần.
  • Sưng khớp: thường gặp trong viêm khớp cấp tính hoặc đợt cấp của viêm khớp mãn tính
  • Cứng khớp: thường gặp vào buổi sáng hoặc sau thời gian nghỉ ngơi
  • Viêm tại chỗ hay vùng xung quanh khớp.
  • Đỏ vùng da quanh khớp.
  • Lạo xạo khi cử động các khớp.
  • Các triệu chứng ngoài khớp kèm theo có thể có như: sốt, phát ban hoặc ngứa, khó thở, gầy sút cân…các triệu chứng này cũng có thể là dấu hiệu của bệnh khác.

YẾU TỐ NGUY CƠ BỆNH VIÊM KHỚP

  • Tuổi: thường gặp ở người lớn hơn trẻ em do ảnh hưởng của các rối loạn chuyển hóa và tích tụ các chấn thương kéo dài.
  • Giới: bệnh viêm khớp thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.
  • Nghề nghiệp: những người lao động nặng, ngồi lâu trong một tư thế, vận động sai tư thế có tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp cao hơn.
  • Chấn thương: các chấn thương tại khớp có thể gây ra viêm khớp cấp tính ngay lúc đó hoặc tăng nguy cơ viêm khớp sau này.
  • Thừa cân: làm tăng sức ép lên các khớp từ đó gây các bệnh viêm khớp hoặc đẩy nhanh quá trình viêm đã có sẵn tại khớp.
  • Các rối loạn trao đổi chất: ảnh hưởng đến sự nuôi dưỡng các thành phần của khớp và các xuất hiện các thành phần bất thường trong khớp.
  • Các bệnh hệ thống miễn dịch và một số rối loạn di truyền cũng có thể tăng nguy cơ bệnh khớp.

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM KHỚP

Hầu hết các bệnh viêm khớp đều được coi là các bệnh mạn tính, ngoại trừ viêm khớp nhiễm khuẩn cấp tính. Do đó, điều trị dứt điểm bệnh viêm khớp hầu như là rất khó. Mục tiêu điều trị chung là giảm đau, trả lại mức độ hoạt động cho khớp, hạn chế bệnh tái phát và ngăn ngừa biến dạng khớp.

Các phương pháp điều trị viêm khớp bao gồm:

ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA

Phương pháp này áp dụng cho hầu hết các trường hợp, có thể chỉ điều trị nội khoa bằng thuốc đơn thuần hoặc kết hợp với các phương pháp phẫu thuật. Các thuốc được dùng tùy theo từng loại viêm khớp, bao gồm thuốc giảm đau chống viêm và các thuốc đặc hiệu cho từng nguyên nhân. Vì vậy việc sử dụng thuốc cần thực hiện theo chỉ định của thầy thuốc.

  • Các thuốc giảm đau chống viêm thường dùng để điều trị trong bệnh viêm khớp là nhóm thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAID) với các biệt dược như mobic, ibuprofen, celecoxib,…
  • Corticoid có thể sử dụng chống viêm trong một số trường hợp.

ĐIỀU TRỊ NGOẠI KHOA

Phẫu thuật chỉ được chỉ định trong các trường hợp:

  • Khớp không thể hoạt động được.
  • Đau kéo dài không đáp ứng với điều trị nội khoa
  • Ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, thẩm mỹ của bệnh nhân.

Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:

  • Phẫu thuật tạo hình khớp để thay thế khớp.
  • Phẫu thuật làm cứng khớp: các đầu xương sẽ bị khóa lại với nhau cho đến khi chúng được chữa lành
  • Tạo hình xương: xương sẽ được phẫu thuật tái tạo để đảm bảo thực hiện chức năng của khớp.

PHÒNG BỆNH VIÊM KHỚP 

Bên cạnh các phương pháp điều trị chế độ sinh hoạt hợp lý cũng rất cần thiết cho các bệnh nhân viêm khớp. Tập luyện thể dục và ăn kiêng là hai vấn đề cần được quan tâm:

  • Tập thể dục thường xuyên và nhẹ nhàng sẽ giúp khớp dẻo dai hơn. Bơi lội là một sự lựa chọn tốt cho các bệnh nhân viêm khớp do môn thể thao này sẽ giảm áp lực lên các khớp. Tuy nhiên cần đảm bảo chế độ tập luyện vừa sức.
  • Chế độ ăn nên giảm lượng tinh bột đặc biệt với các trường hợp béo phì. Tăng các loại thức ăn có chứa chất oxi hóa để giảm viêm. Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng để giảm tiến triển nặng thêm của viêm khớp.
  • Đảm bảo an toàn trong lao động, hạn chế các chấn thương tới khớp.
  • Ngồi và làm việc đúng tư thế.
  • Khám định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các rối loạn chuyển hóa của cơ thể.